دوربینهای مادون قرمز (Infrared Cameras) ابزارهایی تخصصی هستند که برای تصویربرداری از تابش حرارتی منتشر شده توسط اجسام طراحی شدهاند. برخلاف دوربینهای معمولی که نور مرئی را ثبت میکنند، دوربینهای مادون قرمز قادر به تشخیص تابش در طیف مادون قرمز هستند – ناحیهای از طیف الکترومغناطیسی که فراتر از طولموج قابل رویت برای چشم انسان است. این ویژگی به آنها اجازه میدهد تا تفاوتهای دمایی را با دقت بالا آشکار و ثبت کنند.
عملکرد دوربین مادون قرمز چگونه است؟
هر جسمی که دمایی بالاتر از صفر مطلق داشته باشد، تابش مادون قرمز از خود منتشر میکند. دوربین مادون قرمز این تابشها را دریافت کرده و آنها را به تصویر قابل دیدن تبدیل میکند. در این تصویر، نواحی گرمتر به صورت رنگهای روشنتر (مانند زرد یا قرمز) و نواحی سردتر با رنگهای تیرهتر (آبی یا بنفش) نمایش داده میشوند. این تصویرسازی حرارتی امکان دیدن گرما بهجای نور مرئی را فراهم میکند.
دستهبندی انواع دوربین مادون قرمز
- دوربینهای حرارتی (Thermal Infrared Cameras)
- حساس به بازهی طول موج 8 تا 14 میکرون (Long-Wave IR)
- بدون نیاز به منبع نور خارجی
- کاربرد در تصویربرداری حرارتی دقیق، پایش صنعتی، پزشکی و نظامی
- دوربینهای مادون قرمز نزدیک (Near-IR)
- بازهی طول موج حدود 0.7 تا 1.5 میکرون
- مناسب برای بینایی در نور کم یا ترکیب با نور مادون قرمز فعال (Active IR)
- کاربرد در دید در شب، صنایع امنیتی و کنترل ترافیک
- دوربینهای SWIR (Short-Wave Infrared)
- بازهی 0.9 تا 1.7 میکرون
- حساس به بازتاب IR از اجسام
- تصویربرداری دقیق با کیفیت بالا، کاربرد در نیمههادیها، داروسازی و بازرسی
حسگرهای رایج در دوربینهای مادون قرمز
- Uncooled Detectors غیر خنکشونده :
- سبکتر و ارزانتر
- برای کاربردهای تجاری، خانگی یا صنعتی مناسب هستند
- Cooled Detectors خنکشونده :
- دقت و حساسیت بالاتر
- نیاز به خنککننده کرایوژنیک
- مورد استفاده در تحقیقات علمی، نظامی، و فضایی
کاربردهای رایج دوربینهای مادون قرمز
- نظامی و امنیتی
- تشخیص تهدیدات در تاریکی کامل یا شرایط جوی نامناسب
- پایش محیطی در شب
- رهگیری هدف در سیستمهای تسلیحاتی
- پزشکی و زیستپزشکی
- تشخیص التهاب، جریان خون، و تومورها با استفاده از تفاوتهای حرارتی
- بررسی دمای سطح بدن بدون تماس فیزیکی
- صنعت و تعمیرات
- بررسی نقاط داغ در سیستمهای الکتریکی و مکانیکی
- تشخیص نشتی حرارتی در ساختمانها
- کنترل کیفیت در خطوط تولید
- هواشناسی و نجوم
- رصد پدیدههای جوی مانند طوفانها و ابرها
- مشاهده اجرام آسمانی در طول موج مادون قرمز که از طریق تلسکوپهای زمینی یا فضایی انجام میشود
- صنایع کشاورزی و محیط زیست
- ارزیابی رطوبت خاک
- بررسی سلامت گیاهان با تصویرسازی حرارتی
- پایش حیاتوحش
مزایای اصلی دوربینهای مادون قرمز
- تصویربرداری در تاریکی مطلق
- آشکارسازی تفاوتهای دمایی بسیار جزئی
- بدون نیاز به تماس فیزیکی با هدف
- قابل استفاده در شرایط جوی سخت
برندهای معتبر و شناختهشده جهانی در حوزه تولید دوربینهای مادون قرمز (Thermal/IR Cameras)
1 – FLIR Systems اکنون بخشی از Teledyne آمریکا
بیرقیبترین برند در صنعت تصویربرداری حرارتی
- ویژگیها:
- گسترهی وسیعی از دوربینها: از مدلهای جیبی و موبایلی گرفته تا دوربینهای صنعتی و نظامی پیشرفته
- فناوری حسگرهای uncooled و cooled
- قابلیت اتصال به تلفن هوشمند سری( FLIR One)
- کاربرد در امنیت، آتشنشانی، عیبیابی صنعتی، حملونقل و هوافضا
- محصولات معروف:
- FLIR E-Series، T-Series، FLIR ONE، Boson برای (صنایع نظامی و پهپاد)
2 – Seek Thermal (آمریکا)
برند اقتصادی و قابلاعتماد برای کاربران عمومی و صنعتی سبک
- ویژگیها:
- تولید دوربینهای مادون قرمز سبک و قابلحمل
- قابل اتصال به تلفنهای هوشمند اندروید و iOS
- مناسب برای تعمیرات خانگی، بررسی عایق حرارتی، یا تشخیص نشتی
- محصولات معروف:
- Seek Compact، Seek Reveal، Seek Shot
3 – Testo (آلمان)
متخصص در ابزارهای اندازهگیری و کنترل دما
- ویژگیها:
- طراحی ویژه برای کاربردهای صنعتی و ساختمانی
- دقت بالا در تصویربرداری حرارتی
- استفاده آسان، مناسب برای تکنسینها و بازرسان انرژی
- محصولات معروف:
- Testo 868، 872، 890
4 – Fluke Corporation (آمریکا)
برند معتبر در ابزارهای اندازهگیری الکترونیکی و صنعتی
- ویژگیها:
- دوربینهای مادون قرمز مقاوم، صنعتی و قابل اطمینان
- مناسب برای عیبیابی سیستمهای الکتریکی، موتورها و تجهیزات مکانیکی
- قابلیت نمایش تصویر بصورت ترکیبی از مادون قرمز و مرئی (IR-Fusion)
- محصولات معروف:
- Fluke Ti300+, Ti401 PRO
5 – Opgal Optronic Industries (اسرائیل)
متخصص در سیستمهای مادون قرمز پیشرفته برای دفاع، امنیت و حملونقل
- ویژگیها:
- توسعه سیستمهای دید در شب، نظارت مرزی، و پایش صنعتی
- استفاده گسترده در صنایع پتروشیمی، هوایی و دفاعی
- محصولات:
- Therm-App دوربین حرارتی تلفن هوشمند
6 – Lynred(فرانسه)
تأمینکننده پیشرفته حسگرهای مادون قرمز (IR detectors)
- ویژگیها:
- تولیدکننده حسگر برای سازندگان دیگر دوربینها
- فناوری پیشرفته در ساخت آشکارسازهای حرارتی cooled/uncooled
- همکاری گسترده با صنایع دفاعی اروپا
7 – Guide Sensmart(چین)
یکی از پیشگامان آسیایی در توسعه دوربینهای حرارتی
- ویژگیها:
- طراحی مقرونبهصرفه با کیفیت قابل قبول
- طیف وسیعی از دوربینها برای مصارف خانگی تا صنعتی
- رقابت نزدیک با FLIR در بازارهای اقتصادی
- محصولات معروف:
- Guide T120، T640، IR236